Współczesny świat rozwija się w zaskakującym tempie – nowe technologie i zmiany wynikające z ich wykorzystywania wkraczają coraz mocniej do codziennego życia, nie omijają także edukacji. Jak nigdy wcześniej aktualne staje się powiedzenie „kto nie idzie do przodu, ten tak naprawdę się cofa”. A jak wygląda to w przypadku polskiego systemu edukacji – czy podążamy za trendami i wykorzystujemy potencjał płynący z nowych technologii?

Aby odpowiedzieć sobie na te pytania, prześledzimy jakie kompetencje uczniów kształci współczesna szkoła. Zobaczymy jak mają się one do potrzeb dzieci, które za kilka lat opuszczą mury szkoły. Czy faktycznie wyposażamy je w narzędzia, dzięki którym poradzą sobie w przyszłości? Czy w dorosłym życiu znajdzie się miejsce dla wiedzy ze szkoły?

Już ponad 1/3 uczniów w Polsce wymaga indywidualnego podejścia do edukacji z różnych względów – codzienność niemal każdej klasy i szkoły w statystykach oświatowych dla całej populacji uczniów przebiera więc postać dużych liczb. To, jak zmienia się obraz specjalnych potrzeb edukacyjnych pokazuje chociażby rosnąca skala orzeczeń o spektrum autyzmu wśród uczniów. W tak zmieniających się warunkach szczególnie istotna jest obserwacja najważniejszych trendów w obszarze specjalnych potrzeb edukacyjnych.

Podczas wystąpienia zastanowimy się, co dla szkoły na co dzień oznacza intensyfikacja prac MEiN w obszarze edukacji włączającej i jakie nowe oczekiwania nakładane są na nauczycieli i dyrektorów.

Terapia uwagi słuchowej to odpowiedź na potrzeby dzieci z różnymi trudnościami, np.: dysleksją, dysgrafią, wadami słuchu i mowy, problemami z emisją głosu, zaburzeniami koncentracji uwagi czy też pamięci, zaburzeniami ze spektrum autyzmu, ADHD.

Problemy z nauką, komunikowaniem się, koncentracją uwagi oraz wieloma ważnymi zdolnościami poznawczo-emocjonalnymi powszechnie występują wśród uczniów szkolnych, a często mają swoje źródło w zaburzeniach uwagi słuchowej, czyli nieprawidłowym przetwarzaniu przez mózg informacji sensorycznych. W takich przypadkach zastosowanie treningu uwagi słuchowej w oparciu o metodę prof. Alfreda Tomatisa przynosi wymierne korzyści.

Podczas prelekcji podzielimy się polskimi doświadczeniami i wynikami wdrażania metody w szkołach podstawowych w całym kraju. Od 2009 do 2013 r. w ramach projektu ,,Uwaga! Sposób na sukces” metoda ta została wprowadzona w 70 szkołach w Polsce, dzięki finansowaniu przez UE i we współpracy z Instytutem Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie.

W gościnnej prelekcji wystąpi Jozef Vervoort, wieloletni współpracownik i spadkobierca dorobku naukowego prof. Alfreda Tomatisa, wyznaczony przez sławnego uczonego do kontynuacji jego dzieła. To niepowtarzalna okazja, by poznać założenia metody stymulacji uwagi słuchowej opracowanej przez prof. A. Tomatisa. Ten francuski otolaryngolog poświęcił znaczną część swojej kariery na badanie relacji między uchem a głosem oraz, co za tym idzie, między słuchaniem a komunikacją. Jego odkrycia miały wpływ na wiele obszarów, począwszy od pomocy dzieciom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi aż po naukę języków obcych, redukcję stresu czy terapię depresji. Metoda terapii znalazła zastosowanie w szkołach, przedszkolach i gabinetach terapeutycznych, stanowiąc wsparcie w terapii dysleksji, dysortografii, dysgrafii, wad słuchu i mowy, ADHD, spektrum autyzmu, zespołu Aspergera czy zespołu Downa.

Jozef Vervoort od blisko 40 lat kontynuuje badania w dziedzinie audiopsychofonologii, doskonali samą metodę oraz technologię stosowanych w terapii urządzeń, a także szkoli terapeutów na całym świecie.

Panel będzie wyjątkową okazją do tego, by zadawać pytania ekspertom terapii uwagi słuchowej. Taka forma zdobywania wiedzy, nie tylko przyniesie Państwu odpowiedzi na najbardziej palące pytania, ale pozwoli również poznać dobre praktyki stosowane przez innych uczestników Kongresu.

Opis wystąpienia w przygotowaniu

Podczas wystąpienia poruszone zostaną tematy dotyczące różnych przyczyn trudności szkolnych od strony neurobiologicznej, jak i psychologicznej. Prowadząca podzieli się bogatym doświadczeniem praktycznym przy omawianiu konkretnych przypadków. Omówiony zostanie wpływ zaburzonego przetwarzania słuchowego zarówno na zachowanie uczniów, jak i umiejętność oraz szybkość przyswajania przez nich wiedzy.

Uczestnicy dowiedzą się, jak dzięki terapii uwagi słuchowej metodą prof. Alfreda Tomatisa można zapobiegać trudnościom szkolnym. Zostaną pokazane możliwości pomocy uczniom z różnymi zaburzeniami oraz deficytami, m.in. problemami z nauką czytania i pisania, nauką matematyki, koncentracją uwagi, nadruchliwością psychoruchową, problemami w zachowaniu i wyrażaniu emocji. Poruszone zostaną kwestie wspomagania uczniów posiadających orzeczenia m. in. ze względu na zdiagnozowany autyzm, zespół Aspergera, afazję.

Tematem wystąpienia są prawa dziecka autystycznego, do diagnozy, nauki i wsparcia w świetle aktualnie obowiązujących przepisów oraz analiza jego realizacji w rzeczywistości.

W wystąpieniu omówię proces diagnostyczny w oparciu o model diagnozy prowadzony w Poradni Autystycznej UCKWUM której jestem koordynatorem, gdzie pacjenci są diagnozowani przez zespół kliniczny w składzie: lekarz psychiatra, psycholog, psychoterapeuta, pedagog specjalny, terapeuta środowiskowy, terapeuta SI, neurologopeda. Zespół poradni autystycznej w procesie diagnostycznym i terapeutycznym ściśle współpracuje z lekarzami- specjalistami min z poradni genetycznej, metabolicznej, laryngologicznej, neurologicznej, kardiologicznej psychiatrycznej. Pacjenci poradni mogą również korzystać ze wsparcia dietetyka.

Wskażę jakie możliwości nauki i oddziaływań terapeutycznych mają pacjenci, u których zdiagnozowano zaburzenia ze spektrum autyzmu. Analizy dokonam w oparciu o  model wsparcia obowiązujący w Polsce i przypadki pacjentów pozostających pod opieką naszej poradni, której zespół specjalistów wspiera rodziców w wyborze placówki edukacyjnej, współpracuje z nauczycielami w procesie od przygotowania wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania dziecka do opracowania i ewaluacji Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego.

Podczas wystąpienia przypomnimy czemu właściwie służy diagnoza trudności szkolnych. Zastanowimy się też, kiedy mówimy o trudnościach zwykłych, specyficznych, neurorozwojowych, a w jakich przypadkach o zaburzeniach ortoptycznych. Poszukamy również powiązań między IQ a dysleksją wg klasyfikacji medycznych, a także w praktyce psychologicznej. Wystąpienie szeroko obejmie problem dysleksji jako neurorozwojowego zaburzenia językowego w praktyce szkolnej.

Każdy nauczyciel i uczeń ma swoją covidową historię o edukacji w czasie lockdownu: o poczuciu niepewności i braku bezpieczeństwa, o organizowaniu szkoły w domu, o procesie odkrywania nowych metod prowadzenia lekcji, o uczeniu się na nowo relacji, o budowaniu więzi, o byciu razem, choć osobno…

W czasie wystąpienia poszukamy odpowiedzi na pytanie, jak wykorzystać te doświadczenia z okresu edukacji zdalnej do wzmacniania zdobytych kompetencji cyfrowych pod kątem realizacji zadań dydaktycznych i wychowawczych. Czy możemy dziś mówić o kompetencjach cyfrowych w oderwaniu od umiejętności społecznych?

Wskażemy narzędzia i sposoby na wykorzystanie wygenerowanego podczas pandemii potencjału nauczycieli, uczniów i całej społeczności szkolnej. Opowiemy o znaczeniu metodyki nauczania w pandemii i w okresie postpandemicznym, który być może zostanie z nami na dłużej. Co się zmieniło, z czym chcemy dalej zostać, a co z naszych edukacyjnych nawyków chcemy porzucić po powrocie do nowej szkoły. Zastanowimy się, jak zaplanować dalszy rozwój umiejętności grona nauczycielskiego, aby okres edukacji zdalnej postrzegany był jako inwestycja na drodze zawodowej, a nie jako koszt i strata.